Je angst verminderen voor het binnengaan in je vagina (voor vrouwen met vaginisme)

Het doel van deze oefening, is voor de meeste vrouwen, het kunnen hebben van gemeenschap. Deze oefening kan je daarbij helpen, doordat je leert iets in je vagina in te brengen, dat stapsgewijs in omvang toeneemt. In de praktijk betekent dit dat “de omvang” van het voorwerp waarmee geoefend wordt, steeds iets groter wordt, totdat de omvang van de penis is bereikt. Daarom is het belangrijk om voorafgaande aan deze oefeningen de omvang van de penis van de partner te meten (zie Instructies opmeten omvang penis). Indien, het uiteindelijk doel van de behandeling “het leren inbrengen van tampons” of “het kunnen hebben van een gynaecologisch onderzoek” is, dan is het belangrijk om de omvang van deze objecten op te meten. Je kunt oefenen met je eigen vingers of eventueel met kunststof staafjes (pelotes). De oefeningen hieronder worden beschreven voor het oefenen met vingers, maar je kunt deze dus ook heel goed met pelotes doen. De oefeningen zijn niet vanzelfsprekend prettig om te doen, daar gaat het in eerste instantie ook niet om. Belangrijk voor deze oefeningen is om voldoende glijmiddel, een handspiegel en een meetlint bij de hand te hebben.

Stap een

Zorg dat je deze oefening ongestoord kunt doen. Zorg dat je in een ontspannen stemming raakt. Neem rustig de tijd voor een warm bad of warme douche, wrijf je huid zacht in met lotion of crème. Dan begin je met het bekijken van je vagina. Ga gemakkelijk zitten, met genoeg steun in je rug. Met behulp van een handspiegel onderzoek je jezelf. Betast met je vingers je buitenste en binnenste (schaam)lippen. Houd ze met je vingers uit elkaar zodat je de vorm en de bouw van je (schaam)lippen kunt onderzoeken. Bekijk ook je clitoris. Neem vijf minuten de tijd om het gebied rond de ingang van je vagina te bestuderen. Span de spieren van je vagina aan door te doen of je plas en poep moet ophouden. Door dit te doen kun je soms de ingang van de vagina zien bewegen. Je kunt ook proberen de spieren in onderlijf (bekkenbodem) en vagina als het ware iets uit je vagina te persen. Dat klinkt tegenstrijdig maar dit helpt je om de spieren rond de ingang van je vagina te ontspannen. Ook nu kun je soms de ingang van de vagina zien bewegen. Na twee keer deze stap te hebben gedaan, ga je verder met de volgende stap.

Stap twee

Zorg dat je vagina vochtig is, met behulp van glijmiddel. Breng veel glijmiddel aan zowel rond de ingang van je vagina als op je vinger. Leg je vinger bij de ingang van je vagina en laat deze daar even rustig liggen. Je kunt de spieren van vagina even aanspannen en misschien voel je iets van beweging aan je vingertopje. Concentreer je op de gewaarwordingen daar waar je vinger je vagina raakt.

Bij het naar binnen gaan met het vingertopje helpt het om de spieren in je onderlijf en vagina eerst even aan te spannen, dan weer te ontspannen en vervolgens als het ware iets uit je vagina naar buiten te persen. Dat lijkt tegenstrijdig maar dat helpt je om je spieren rond de ingang wat te ontspannen. Breng het topje rustig naar binnen. Ook nu kun je spieren even aanspannen en concentreer je op wat je voelt. Vragen die je kunnen helpen te voelen zijn: is het warm of koud, hard of zacht, ruim of strak , vochtig of droog etc. Door je bekkenbodem spieren steeds even goed aan te spannen, ontspannen ze daarna makkelijker. Na twee keer deze stap gedaan te hebben, ga je verder met de volgende stap.

Stap drie

Herhaal stap 2 daarna breng je het vingertopje een beetje naar binnen. Span ook nu je bekkenbodem spieren goed aan en concentreer je op wat je voelt, zowel aan je vingertop als in je vagina. Je kunt nu je vinger rustig verder in je vagina brengen. Het kan voorkomen dat je bekkenbodem spieren vanzelf opeens aanspannen. Laat je vinger dan waar die is en voel bewust de druk van je spieren op je vinger. Wacht tot de spieren zich wat ontspannen. Probeer ze opnieuw een beetje aan te spannen terwijl je je vinger op dezelfde plaats houdt. Laat de spieren dan opnieuw ontspannen. Hierdoor ontspannen ze vanzelf net iets meer. Oefen deze stap telkens opnieuw en ga iedere keer met je vinger zover naar binnen als je lichaamsreactie dat toelaat. Als je wilt kun je voor de afwisseling ook in een andere houding oefenen, bijvoorbeeld staand of gehurkt. Oefen zo vaak totdat je je vinger voorbij het tweede kootje in je vagina kunt brengen. Onderzoek ook de binnenkant van je vagina door rustig wat druk te geven met je vinger naar boven en naar beneden toe, en opzij. Hoe voelen de wanden van je vagina; waar voelt het zachter en waar voelt het steviger aan? Als dit twee keer is gelukt, ga je verder met de volgende stap.

Stap vier

Herhaal de stappen 2 en 3, met één vinger en neem vervolgens dezelfde stappen met twee vingers in plaats van één. Meet de omvang van beide vingers op, zowel naast elkaar als op elkaar. Op elkaar is de omtrek minder groot, dan naast elkaar, begin daarom deze vierde stap met twee vingers op elkaar. Begin ook nu weer met het topje van de twee vingers en ga rustig stukje voor stukje verder. Als je twee vingers zo op elkaar naar binnen kunt brengen dan kun je vervolgens, wanneer ze binnen zijn ze rustig naast elkaar leggen en je kunt proberen ze wat te bewegen. Als dit twee keer is gelukt, ga je verder met de volgende stap.

Stap vijf

Herhaal de stappen 2 en 3, met één vinger, twee vingers en vervolgens met drie vingers. Denk steeds aan voldoende glijmiddel. Begin ook weer met het topje van de drie vingers op elkaar en ga voorzichtig stukje voor stukje verder.

Wanneer de omtrek van de penis is bereikt, dan kun je samen met je partner doorgaan met de oefening “ een stappenplan op weg naar de gemeenschap”. Sommige vrouwen vinden het prettig om eerst samen met de partner vingers te oefenen voordat met de penis wordt geoefend. Deze paren kunnen doorgaan met de oefening “ je partner betrekken bij het binnengaan in je vagina”. Is de omtrek nog niet bereikt dan oefen je door met vier vingers.

Bron: Leusink P, Borst G, Merkies Y. (2023). Seksuele problemen. Diagnostiek en behandeling. Houten: Bohn, Stafleu, Loghum.