Seksuele bijwerkingen van geneesmiddelen

Alle geneesmiddelen hebben bijwerkingen en sommige ook op het seksueel functioneren of beleven. Het is soms moeilijk vast te stellen wat nu de echte oorzaak is van de dysfunctie: de ziekte waarvoor de medicatie wordt gebruikt, het geneesmiddel zelf of de patiënt die op zijn of haar eigen manier op de ziekte en het geneesmiddel reageert.

De invloed van het geneesmiddel is het meest waarschijnlijk:

  • als de bijwerking vrij snel na start van de therapie is opgetreden én als de seksuele stoornis vóór de therapie niet aanwezig was;
  • als het probleem stopt na staken van het geneesmiddel én als het probleem weer begint na starten van het geneesmiddel.

Als na het staken van het geneesmiddel het seksuele probleem blijft bestaan kan nog steeds het geneesmiddel de luxerende factor zijn geweest waarna andere factoren het probleem in stand zijn blijven houden.

Er is veel minder onderzoek gedaan naar seksuele bijwerkingen van geneesmiddelen bij vrouwen. Gezien de analoge fysiologie van de genitale respons van mannen en vrouwen zouden de meeste bijwerkingen evenzeer van toepassing kunnen zijn bij vrouwen in de verschillende fases van haar responscyclus.

Zie hier de lijst met seksuele bijwerkingen en gebruik deze in de lijn van bovenstaande opmerkingen.

Bronnen

College voor Zorgverzekeringen. Farmacotherapeutisch Kompas: www.farmacotherapeutischkompas.nl, opgehaald december 2022.

Geneesmiddelenbulletin. Geneesmiddelen geïnduceerde seksuele functiestoornissen. Gebu 2013; 47: 99105.

Gordijn R, Teichert M, Nicolai MPJ, Elzevier HW, Guchelaar HJ. Adverse drug reactions on sexual functioning: a systematic overview. Drug Discov Today. 2019;24(3):890-897.

Gordijn R, Wessels W, Kriek E, et al. Patient reporting of sexual adverse events on an online platform for medication experiences. Br J Clin Pharmacol. 2022;88(12):5326-5335.

Bron: Leusink P, Borst G, Merkies Y. (2023). Seksuele problemen. Diagnostiek en behandeling. Houten: Bohn, Stafleu, Loghum.